การมีสุขภาพที่ดีเป็นสิ่งที่ทุกคนปรารถนา ยิ่งในปัจจุบันที่มีโรคระบาด และกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือที่เรียกว่าโรค NCDs ที่เป็นเสมือนภัยเงียบที่เราควรต้องเฝ้าระวังสุขภาพของเราให้ห่างไกลโรคเหล่านี้ ดังนั้นหมอจึงอยากเรียนเชิญทุกท่านมาตรวจสุขภาพประจำปีกัน
การตรวจสุขภาพ หมายถึง การตรวจด้านสุขภาพของผู้ที่มีอาการ หรืออาการแสดงของการเจ็บป่วยที่เกี่ยวข้องกับการตรวจนั้น เพื่อค้นหาปัจจัยเสี่ยง ภาวะผิดปกติ หรือโรคซึ่งนำไปสู่การป้องกัน อย่างเช่น การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม การส่งเสริมสุขภาพของผู้ที่รับการตรวจ หรือให้การบำบัดรักษาตั้งแต่ระยะแรก
เพราะฉะนั้นการตรวจสุขภาพ จึงครอบคลุมทั้งทางด้าน เพื่อส่งเสริมสุขภาพที่ดี ค้นหาปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค และการรักษาโรคตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ดังนั้นจึงเนว่าการตรวจสุขภาพประจำปี เป็นส่วนที่มีความสำคัญสำหรับบุคคลทุกช่วงวัย
ในการตรวจสุขภาพประจำปีนั้น ทางโรงพยาบาลก็จะมีการซักประวัติสุขภาพ ตรวจร่างกาย และการตรวจทางห้อง ปฏิบัติการต่างๆ เช่น การตรวจเลือด การตรวจวินิจฉัยทางรังสี (การเอกซเรย์ทรวงอก อัตราซาวด์)
โดยในผู้ที่มีอายุมากขึ้นก็จะมีความเสี่ยงต่อโรคมากกว่าผู้ที่มีอายุน้อย โดยเฉพาะกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เช่น โรคความดันโลหิตสูง เส้นเลือดหัวใจตีบ เบาหวาน หรือในบางท่านมีประวัติครอบครัวเป็นโรคมะเร็งลำไส้ ก็จะมีความเสี่ยงต่อโรคมากกว่สบุคคลทั่วไป
การซักประวัติในบางท่านมีพฤติกรรมที่เสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่ หรือมีประวัติโรคที่เสี่ยงทางพันธุกรรม แพทย์จะได้ให้คำ แนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หรือแนะนำปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพิ่มเติม เช่น มีประวัติโรคมะเร็งรังไข่ มะเร็งลำไส้ใหญ่ในครอบครัว ซึ่งจะทำให้มีความเสี่ยงต่อโรคนั้นสูงกว่าบุคคลทั่วไป บางท่านแพทย์ตรวจร่างกายพบความผิดปกติ เช่น เสียงหัวใจผิดปกติ อาจจะเป็นโรคลิ้นหัวใจรั่วหรือตีบ ก็จะแนะนำส่งปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพิ่มเติม มีการตรวจสุขภาพตาโดยจักษุแพทย์ เช่น การตรวจคัดกรองโรคต้อหิน การตรวจภายในและคัดกรองมะเร็งปากมดลูกโดยสูติ – นารีเวช
นอกจากการตรวจวิเคราะห์ทางเลือดล้วก็จะมีการตรวจปัสสาวะ เพื่อดูความผิดปกติของไต หรือโรคอื่นๆ เช่น การพบน้ำดีในปัสสาวะ เป็นต้น
การตรวจอุจจาระ สามารถตรวจว่าเลือดออกในทางเดินอาหารหรือไม่ หรือที่เรียกว่าการตรวจ Stool Occult Blood เพราะหากมีเลือดออกปริมาณน้อยๆ เราจะไม่สามารถเห็นสีที่ผิดปกติจากอุจจาระได้
การตรวจวินิจฉัยทางรังสีที่ช่วยในการคัดกรองสุขภาพ ยังมีอีกหลายอย่าง เช่น การทำอัลตราซาวด์ และเอกซเรย์เต้านม สำหรังคัดกรองมะเร็งเต้านมซึ่งเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยในสตรี ซึ่งการตรวจทางรัวสีสามารถตรวจพบก้อนผิดปกติได้ตั้งแต่ก้อนขนาดเล็กที่ยังไม่สามารถคลำพบได้
ในผู้สูงอายุอาจจะพบความหนาแน่นของมวลกระดูกที่ผิดปกติ โดยเฉพาะในสตรีหลังหมดประจำเดือน สามารถตรวจ วัดระดับความหนาแน่นของมวลกระดูก เพื่อเฝ้าระวังรักษาภาวะมวลกระดูกบางหรือพรุน ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกหักได้ง่ายเมื่อมีอุบัติเหตุเพียงเล็กน้อย
สำหรับด้านการส่งเสริมสุขภาพ นอกจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแล้ว การรักวัคซีนเพื่อป้องกันโรคติดเชื้อก็มีความ สำคัญไม่แพ้กัน ในบางท่านหลังจากตรวจเลือดแล้วอาจพบว่ายังไม่ภูมิคุ้มกันต่อโรคนั้นๆ สามารถขอรับคำปรึกษาการรับวัคซีนเพื่อป้องกันโรคนั้นๆ เพิ่มเติม หรือมีข้อมูลที่ชัดเจนว่ายังไม่เคยรับวัคซีนบางตัวก็สามารถปรึกษาเพื่อรับวัคซีนป้องกันโรคได้เช่นกัน เช่น วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ประจำปี วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ เอ หรือ บี วัคซีนป้องกันหัดเยอรมัน เป็นต้น
ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ถึงความสำคัญของการตรวจสุขภาพประจำปี จึงขอเชิญทุกท่านเขารับการตรวจสุขภาพประจำปีกัน เพื่อเตรียมความพร้อมร่างกายให้มีสุขภาพที่ดีกันนะค่ะ