“โรคตับ” อาจเป็นโรคที่ใครหลาย ๆ คนไม่ได้นึกถึง แต่โรคตับกลับเป็นโรคที่ติดอันดับ 1 ใน 10 ของโรคที่ทำให้คนเสียชีวิตมากที่สุดในประเทศไทย ซึ่งโรคตับที่ว่านี้ คือ โรคไวรัสตับอักเสบบีและซี คนไข้ที่มีอาการตับอักเสบเรื้อรังเป็นระยะเวลานาน ทำให้เกิดพังผืดในตับจนกระทั่งกลายเป็นภาวะตับแข็งได้ในที่สุด หากเป็นตับแข็ง อาจส่งผลให้เกิดตับวายได้ อีกทั้งคนที่เป็นโรคตับแข็งนี้ มีโอกาสที่จะเกิดมะเร็งตับได้ค่อนข้างสูง ดังนั้น การตรวจเช็คตรวจสุขภาพตับ หรือหมั่นตรวจอาการผิดปกติต่าง ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญ
เครื่อง Fibroscan เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการตรวจประเมินค่าพังผืดในตับ และสามารถตรวจวัดปริมาณไขมันที่สะสมอยู่ในตับได้เช่นกัน การใช้เครื่อง Fibroscan ตรวจตับจะช่วยให้แพทย์สามารถตรวจค่าพังผืดและปริมาณไขมันในตับได้แม่นยำ การตรวจด้วยเครื่องนี้เป็นวิธีการตรวจตับแบบใหม่ที่สะดวกรวดเร็วและปลอดภัยมากกว่าการตรวจในอดีตที่ใช้การเจาะเอาเนื้อเยื่อในตับเพื่อตรวจ
สาเหตุเหล่านี้ ทำให้ตับเกิดการอักเสบเรื้อรังจนเซลล์ของตับตาย เมื่อเซลล์ตับตายก็จะกลายเป็นพังผืดสะสมในตับ หากมีพังผืดสะสมอยู่มาก นำไปสู่โรคตับแข็ง ทำให้เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งตับมากขึ้น การใช้เครื่องมือ Fibroscan จะช่วยให้สามารถประเมินระยะพังผืดที่สะสมอยู่ในตับได้ ซึ่งช่วยวางแผนการรักษาและติดตามได้
การใช้เครื่อง Fibroscan ในผู้ป่วย สามารถตรวจวัดปริมาณไขมันในตับ รวมถึงพังผืดในตับได้อย่างรวดเร็ว ใช้เวลาไม่นาน ผู้ป่วยไม่เจ็บตัว สามารถทดแทนการเจาะชิ้นเนื้อได้ในบางกรณี ส่งผลให้ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยโรคตับได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น เข้าสู่การตรวจติดตามรักษาได้ตั้งแต่ระยะแรกของโรค อีกทั้งยังสามารถทำซ้ำได้เรื่อย ๆ และที่สำคัญ การใช้เครื่องมือชนิดนี้เป็นที่ยอมรับและนิยมใช้กันอย่างกว้างขวางมากในวงการแพทย์
คนไข้ที่มีน้ำหนักตัวมาก หรือมีดัชนีมวลกายมากกว่า 30 เนื่องจากคลื่นเสียงไม่สามารถส่งผ่านชั้นไขมันไปถึงเนื้อตับได้อย่างมีประสิทธิภาพและสำหรับผู้ป่วยที่ใส่เครื่องกระตุ้นหัวใจหรือ Pacemaker และผู้ป่วยที่มีภาวะตับอักเสบรุนแรง การใช้เครื่อง Fibroscan อาจทำให้การแปลผลมีความคลาดเคลื่อนได้
คนไข้ควรงดน้ำและอาหารอย่างน้อย 3 ชั่วโมงก่อนตรวจด้วยเครื่อง Fibroscan เนื่องจากอาหารจะทำให้การไหลเวียนของเลือดในตับมากขึ้น ซึ่งอาจทำให้การแปลผลมีความคลาดเคลื่อนได้เช่นกัน
นพ.กรณ์ เลิศพิภพเมธา
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านระบบทางเดินอาหารและตับ
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : ศูนย์โรคทางเดินอาหารและตับ
ชั้น 1a โรงพยาบาลสุขุมวิท
เปิดบริการทุกวัน 07.00 - 20.00 น.
โทร. 02-391-0011 ต่อ 225-227