ปวดท้องประจำเดือน อาจเป็นอาการเตือนของ “เยื่อบุโพรงมดลลูกเจริญผิดที่”


เรามักได้ยินกันอยู่เสมอว่า “ผู้หญิง กับอาการปวดประจำเดือน” เป็นสิ่งที่มักคู่กัน ทำให้หลาย ๆ คนอาจไม่ได้ใส่ใจกับปัญหาเหล่านี้มากนั้น แต่เราทราบหรือไม่ว่า จริง ๆ แล้วอาการปวดประจำเดือนคือสิ่งที่ผู้หญิงทุกคนไม่ควรมองข้ามเด็ดขาด เพราะอาการปวดเหล่านี้ อาจบ่งบอกถึงความผิดปกติของร่างกายที่กำลังเกิดขึ้น

โดยธรรมชาติแล้ว ในมดลูกของผู้หญิงจะมีเยื่อบุชนิดหนึ่งที่ถูกสร้างขึ้นมาบริเวณผนังมดลูก เพื่อรองรับการฝังตัวของไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิแล้ว หากไม่มีการฝังตัวของไข่เกิดขึ้น เยื่อบุโพรงมดลูกนี้ก็จะสลายตัวออกมาเป็นประจำเดือน แต่ในบางราย เยื่อบุโพรงมดลูกอาจไปเจริญบริเวณอื่นนอกมดลูก ซึ่งมักพบได้บ่อยที่บริเวณ รังไข่ ท่อนำไข่ หรือผนังด้านนอกมดลูก ซึ่งเราเรียกความผิดปกตินี้ว่า “ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่”

สัญญานเตือน เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่

ผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ที่มีประจำเดือน การมีอาการปวดท้องขณะมีประจำเดือนนั้นนับว่าเป็นเรื่องธรรมชาติ หากแต่ว่าอาการปวดนั้นผิดไปจากปกติ นั่นอาจเป็นสัญญานที่บ่งชี้ถึงความผิดปกติบางอย่างของร่างกาย อย่างเช่น ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ซึ่งผู้ที่มีภาวะเหล่านี้มักจะมีอาการ

  • ปวดประจำเดือนมากและนานกว่าปกติ
  • ปวดท้องน้อยเรื้อรัง
  • ปวดอุ้งเชิงกราน โดยเฉพาะช่วงมีประจำเดือน
  • ประจำเดือนมามากผิดปกติ

หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัย เพราะหากปล่อยไว้นาน อาจทำให้มีอาการรุนแรงขึ้น และนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น การมีเลือดสะสมตามบริเวณที่เกิดเยื่อบุเจริญผิดที่จนกลายเป็นถุงน้ำสีคล้ำคล้ายช็อกโกแลต หรือที่เราเรียกว่า “ช็อกโกแลตซีสต์ (Chocolate Cyst)” ในบางรายอาจมีพังผืดเกิดขึ้นจนไปทำลายหรือขัดขวางการทำงานของอวัยวะภายใน อุดกั้นท่อนำไข่ ทำให้เกิดอาการบวม

เทคโนโลยีการตรวจวินิจฉัยที่ให้ผลแม่นยำ

ผู้หญิงหลาย ๆ ท่าน อาจมีความกังวลหรือเขินอาย ไม่กล้าไปแพทย์เพราะกลัวการตรวจภายใน แต่เราอยากให้ผู้หญิงทุก ๆ ท่านตระหนักว่า การตรวจอย่างละเอียดโดยแพทย์ผู้ชำนาญการและเทคโนโลการตรวจที่ได้มาตราฐาน ทำให้เราสามารถวินิจฉัยสาเหตุของโรคได้อย่างแม่นยำ และยังช่วยให้วางแผนการรักษาได้อย่างตรงจุด หากตรวจพบความผิดปกติของร่างกายตั้งแต่เนิ่น ๆ และทำการรักษาอย่างทันท่วงที จะช่วยเพิ่มโอกาสการรักษาให้ได้ผลดีมากยิ่งขึ้น

ซึ่งในปัจจุบัน เทคโนโลยีทางการแพทย์พัฒนาไปอย่างก้าวหน้า ทำให้เราสามารถตรวจคัดครองและวินิจฉัยโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบเจริญพันธุ์ของสตรีได้ โดยการ

  • ตรวจภายใน
  • ตรวจอัลตร้าซาวด์
  • ตรวจส่องกล้อง
  • ตรวจเอกซเรย์ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI)

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ สามารถรักษาได้อย่างไร?

การรักษาเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่สามารถทำได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงของโรคที่เกิดขึ้นในแต่ละบุคคล ซึ่งวิธีที่เป็นที่นิยม ได้แก่

  1. การทานยาแก้ปวด เพื่อลดอาการปวดประจำเดือนและปวดท้องน้อย
  2. การใช้ยาฮอร์โมน เพื่อช่วยควบคุมอาการของโรค เช่น ยาคุมกำเนิดที่มีทั้งชนิดเม็ด ฉีด และห่วงฮอร์โมนที่ใส่ในโพรงมดลูก
  3. การผ่าตัด มี 2 แบบ คือ
    • การผ่าตัดผ่านกล้อง (Laparoscopic Surgery) ร่วมกับการใช้เจลลดพังผืดทาบริเวณแผลผ่ตัดด้านใน เป็นการผ่าตัดแผลเล็กผ่านผนังหน้าท้องโดยการสอดกล้องเข้าไป ซึ่งนอกจากจะมีขนาดแผลที่เล็กลงมาก ทำให้เจ็บน้อย ฟื้นตัวได้ไว ยังช่วยลดดอากาสการติดเชื้อและการเกิดผังผืดหลังผ่าตัด
    • การผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง

ทั้งนี้ ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เป็นโรคที่มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้ การดูแลตนเองหลังการรักษา ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ และการตรวจร่างกายเป็นประจำ เป็นสิ่งสำคัญ หากมีการกลับมาเป็นซ้ำ จะได้รีบรักษา เพราะถึงแม้ว่า “ภาวะเยื่อยุโพรงมดลูกเจริญผิดที่” อาจไม่ใช่โรคร้ายแรง แต่ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้นานให้รบกวนการใช้ชีวิตประจำวันของเรา


นพ.อรัณ ไตรตานนท์
นพ.อรัณ ไตรตานนท์
แพทย์ผู้ชำนาญการด้านมะเร็งนรีเวช


สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ : ศูนย์สูติ-นรีเวช
ชั้น 2A โรงพยาบาลสุขุมวิท
เปิดบริการทุกวัน 08.00 - 20.00 น.
โทร. 02-391-0011 ต่อ 356, 357

ติดตามรับข้อมูลข่าวสารอัพเดทจากทางโรงพยาบาล:

VAR_INCL_CK