ไซนัสอักเสบ

ไซนัสอักเสบ

โพรงอากาศข้างจมูก หรือไซนัส (Paranasal Sinuses) คือ โพรงในกระดูกที่อยู่รอบจมูก ซึ่งมีอากาศบรรจุอยู่ โดยปกติมี 4 คู่ โดยแต่ละคู่จะอยู่คนละข้างของจมูก ได้แก่

  • ไซนัสหน้าผาก (Frontal sinus)
  • ไซนัสข้างหัวตา (Ethmoid sinus)
  • ไซนัสโหนกแก้ม (Maxillary sinus)
  • ไซนัสฐานสมอง (Sphenoid sinus)

ซึ่งไซนัสทั้งหมดจะมีรูระบายหรือรูเปิดของไซนัสเข้าสู่โพรงจมูก น้ำมูกที่ถูกผลิตขึ้นภายในไซนัสจะเคลื่อนที่ออกมาทางรูระบายนี้ ทำให้ไซนัสไม่มีน้ำมูกขัง ไม่มีหนอง

ไซนัสอักเสบ คืออะไร และเกิดได้จากสาเหตุใดบ้าง?

ไซนัสอักเสบ หมายถึง โรคหรือภาวะที่มีการอักเสบของเยื่อบุภายในไซนัส ทำให้เยื่อบุภายในไซนัสและช่องจมูกบวมและเกิดการอุดตันที่รูเปิดของไซนัส ซึ่งไซนัสอักเสบแบ่งเป็นการอักเสบเฉียบพลันและการอักเสบเรื้อรัง สามารถเกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ เช่น

  • การเป็นหวัด : เมื่อเราเป็นหวัด จะทำให้เกิดการบวมของเยื่อบุภายในช่องจมูกและไซนัส รูเปิดที่ติดต่อระหว่างจมูกกับไซนัสตีบตัน ถ้าเป็นหวัดนานเกิน 7-10 วัน แล้วไม่หายสนิท ก็อาจทำให้เกิดไซนัสอักเสบได้
  • โรคภูมิแพ้ : เพราะภูมิแพ้ทำให้เยื่อบุภายในช่องจมูกและไซนัสบวม เป็น ๆ หาย ๆ ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน จึงเป็นสาเหตุให้เกิดอาการไซนัสอักเสบได้ และด้วยสภาพแวดล้อมทางอากาศในปัจจุบันที่เต็มไปด้วยมลพิษและฝุ่นละออง ทำให้ปัญหาเกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ 1 ในสาเหตุของการเกิดไซนัสนั้น เพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก
  • ความผิดปกติในช่องจมูก : เมื่อช่องจมูกมีความผิดปกติ เช่น ผนังกั้นจมูกคด, กระดูกเทอร์บิเนตโต การถ่ายเทอากาศภายในช่องจมูกจึงทำได้ไม่ดีเท่าที่ควร ทำให้เกิดการอุดตันของรูเปิดไซนัส และเป็นสาเหตุให้เกิดไซนัสอักเสบได้นั่นเอง
  • ฟันผุ : เนื่องจากกระดูกที่คั่นระหว่างฟันกับไซนัสบางมาก การติดเชื้อที่รากฟันที่ผุ โดยเฉพาะฟันซี่ด้านใน อาจทำให้การติดเชื้อนั้นเข้าสู่ไซนัสบริเวณแก้มได้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุ ที่มักเป็นไซนัสข้างเดียว ทำให้น้ำมูก เสมหะ และการหายใจอาจมีกลิ่มเหม็น

อาการแบบไหน บ่งบอกได้ว่าเป็นไซนัสอักเสบ?

โดยปกติ ผู้คนมักเข้าใจว่าถ้าเป็นไซนัสอักเสบเรื้อรังจะต้องมีเพียงอาการ

  • มึนศีรษะ
  • ปวดบริเวณโหนกแก้ม หัวตา หน้าผาก ท้ายทอย
  • ร่วมกับคัดจมูกน้ำมูกไหล

ทำให้หลาย ๆ คนที่ไม่ได้มีอาการเหล่านี้เข้าใจผิดว่าตนเองไม่ได้เป็นไซนัส มีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่เป็นไซนัสอักเสบเรื้อรัง แต่มีอาการเพียงแค่ ไอเรื้อรัง เสมหะไหลลงคอ เจ็บคอบ่อย บางครั้งไม่มีอาการปวดศีรษะเลยหรือถ้ามีก็แค่มึนศีรษะ ง่วงเหงาหาวนอน และมีน้ำมูกไหลร่วมกับคัดจมูก เป็น ๆ หาย ๆ ได้กลิ่นน้อยลง หายใจมีกลิ่นเหม็น ทำให้ผู้ป่วยหลงนึกไปว่าตนเองเป็นเพียงหวัดเรื้อรังเท่านั้น ผู้ป่วยไซนัสอักเสบบางรายมาพบแพทย์ด้วยอาการหูตึง ได้ยินน้อยลง หรือมีเสียงก้องในหู

นอกเหนือจากอาการดังกล่าวข้างต้น ถ้าผู้ป่วยมีอาการอื่น ๆ เช่น บวมแดงบริเวณหน้าผาก ตา ตาพร่า เห็นภาพซ้อน ปวดศีรษะอย่างรุนแรง อาเจียน ก็อาจเป็นอาการของโรคแทรกซ้อนจากไซนัสอักเสบได้

การรักษาไซนัสอักเสบ

หลาย ๆ คนอายสงสัยว่า ไซนัสอักเสบ รักษาให้หายได้หรือไม่? เพราะบางคนเคยรักษาด้วยหลาย ๆ วิธี ไม่ว่าจะเป็น การรักษาด้วยยา การล้างโพรงไซนัส การดูดไซนัส หรือแม้แต่การผ่าตัดแบบเดิม แต่สุดท้าย ก็ยังไม่หายขาด กลับมาเป็นซ้ำ นั่นอาจเป็นเพราะว่า การรักษาด้วยวิธีเดิม อาจไม่ได้แก้ปัญหาที่ตรงจุด การใช้ยาพ่นหรือการล้างโพรงไซนัส อาจไม่ได้เข้าถึงโพรงไซนัสจริง ๆ

ในปัจจุบัน เทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ก้าวหน้า ทำให้การรักษาไซนัสอักเสบให้หายไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป ซึ่งวิธีการรักษาไซนัสอักเสบที่ได้ผลดีและเป็นยอมรับในปัจจุบัน คือ การรักษาโดยการผ่าตัดส่องกล้องเอนโดสโคป ที่ช่วยให้คนไข้เจ็บน้อยกว่า แผลเล็กลง เสียเลือดน้อย แต่การรักษาดีขึ้น



สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ :

ศูนย์หู คอ จมูก โรงพยาบาลสุขุมวิท
เปิดให้บริการทุกวัน เวลา 08:00 - 20:00 น.
โทร. 02-391-0011 ต่อ 608, 612
VAR_INCL_CK